ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΟΥΒΑΝΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ – Μισός αιώνας κινηματογραφικής δημιουργίας
Γράφει η Γιάννα Σκαντζέλη
«Κάθε παιδί είναι καλλιτέχνης. Το πρόβλημα είναι πώς θα μείνει καλλιτέχνης όταν μεγαλώσει» – Πάμπλο Πικάσο.
Από την ταινία "Είμαι η Κούβα" ("Soy Cuba")
Πενήντα χρόνια πέρασαν από τη γέννηση του Κουβανικού Ινστιτούτου Τέχνης και Κινηματογραφικής Βιομηχανίας (ICAIC) το οποίο με τις ταινίες του, θεωρώ πως αυτό το «παιδί» παρέμεινε καλλιτέχνης. Πώς τα κατάφερε; Ίσως επειδή από το ξεκίνημά του έμεινε σταθερό στην ιδέα του ταλέντου και της ανάπτυξής του και όχι τόσο στην εκμάθηση της τεχνικής. Θέλησε να δώσει στους λάτρεις της τέχνης τη δυνατότητα της ελεύθερης δημιουργίας, άλλωστε η τέχνη από τη φύση της είναι ελεύθερη, κάθε περιορισμός την καθιστά απομίμηση.
Το σινεμά μετά την Επανάσταση
Αυτήν την πορεία μισού αιώνα τιμά φέτος η Πρεσβεία της Δημοκρατίας της Κούβας στην Ελλάδα, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος και η New Star διοργανώνοντας το Φεστιβάλ Κουβανικού Κινηματογράφου στο οποίο προβάλλεται μια πλούσια γκάμα ταινιών που ξεχωρίζουν τόσο για την ευαισθησία όσο και για τη δύναμή τους να περιγράψουν ιστορικά γεγονότα.
«Ο κουβανικός κινηματογράφος γεννήθηκε από, για και μέσω του ICAIC. Αυτός είναι ο λόγος που επιδιώκουμε να τονίσουμε αυτή την επέτειο. Αυτά τα 50 χρόνια ζωής μας, είναι η υπερηφάνεια μας» διαβάζουμε στην επίσημη ιστοσελίδα του ICAIC.
Η 24η του Μάρτη του 1959, ημερομηνία ίδρυσης του Κουβανικού Ινστιτούτου Τέχνης και Κινηματογραφικής Βιομηχανίας από την επαναστατική κυβέρνηση, αποτέλεσε σταθμό για τον κουβανικό κινηματογράφο ο οποίος μέχρι τότε δεν είχε να επιδείξει αξιόλογες ταινίες που μάλιστα χαρακτηρίζονται «προεπαναστατικές» για να διαχωρίζονται από εκείνες του ICAIC. Ωστόσο, το ICAIC είχε πραγματοποιήσει προβολές ακόμη και πριν την Επανάσταση. Σε αυτό βοήθησαν η εποχή και οι αναταραχές, που ευνοούσαν στη δημιουργία ενός νέου τρόπου έκφρασης της αλήθειας και της τέχνης, ενός διαφορετικού θεσμού.
Η χρυσή δεκαετία του κουβανικού κινηματογράφου υπήρξε εκείνη του ’60- στο τέλος της οποίας άρχισε να εδραιώνεται- με μερικές από τις πιο αξιόλογες ταινίες του όπως: «Ιστορίες της Επανάστασης». «Ο θάνατος ενός γραφειοκράτη», «Λουτσία» του Χουμπέρτο Σόλας, «Οι περιπέτειες του Χουάν Κουίν Κουίν του Χούλιο Γκαρσία Εσπινόζα και άλλες. Όλες με τελείως διαφορετικό από τα συνηθισμένα ύφος και πλουραλισμό που τις κάνει να ξεχωρίζουν.
Το Ινστιτούτο συνεργάστηκε με πολλούς μεγάλους δημιουργούς από τους οποίους ξεχωρίζουν, ο Σαντάγκο Αλβαρέζ (ντοκιμαντέρ), ο Χουάν Παντρόν (κινούμενο σςχέδιο), οι Τόμας Γκουτιέρεζ Αλέα και Ουμπέρτο Σόλας (μυθοπλασία). Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ινστιτούτου Ομάρ Γκονζάλεζ, ένα από τα βασικά επιτεύγματά του είναι η παραγωγή πάνω από 6.000 ταινιών διαφορετικών ειδών. Αν και πλέον έχει μειωθεί ο αριθμός τους σε σχέση με το παρελθόν, το Ινστιτούτο έχει να επιδείξει ένα μεγάλο κατάλογο με σημαντικές ταινίες όπως το ντοκιμαντέρ του Λουίς Ερνέστο Ντόνας «Το ξύπνημα ενός ήχου» και τις ταινίες μυθοπλασίας του Ερνέστο Νταράνας «Οι θεές» και «Πόλη στα κόκκινα» της Ρεμπέκα Τσάβεζ. Οι παραπάνω τίτλοι κυκλοφόρησαν μέσα στο 2009.
Ο κύριος διευθυντής
Επίσημος προσκεκλημένος του φεστιβάλ είναι ο σκηνοθέτης, ιδρυτικό μέλος και διευθυντής του ICAIC, Ιντελφόνσο Ράμος Βαλντές. Ο Βαλντές ξεκίνησε το 1960 ως βοηθός παραγωγής και τον ίδιο χρόνο έγινε παραγωγός του Noticiero ICAIC Latinoamericano και αργότερα διευθυντής του. Ασχολήθηκε με το σενάριο, τη σκηνοθεσία το μοντάζ και το 1961 γύρισε το πρώτο του ντοκιμαντέρ. Σπούδασε σκηνοθεσία στο Ανώτατο Ινστιτούτο Κινηματογραφικών Σπουδών της Μόσχας, εργάστηκε ως δημοσιογράφος και γύρισε δύο ντοκιμαντέρ στα πλαίσια των εργασιών της σχολής του, το «Εγώ, στη Μόσχα» και το «Ταλέντο», κινηματογραφική διασκευή μιας ιστορίας του Τσέχοφ, το οποίο βραβεύτηκε στο 5ο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Ινστιτούτου. To 1968 επέστρεψε στην Κούβα και συνεργάστηκε ξανά με το ICAIC στο τμήμα ντοκιμαντέρ.
Είναι μέλος της Ένωσης συγγραφέων και καλλιτεχνών της Κούβας και της Ένωσης συντακτών της Ισπανίας. Έχει πάρει μέρος σε αναρίθμητα φεστιβάλ εκπροσωπώντας την Κούβα κερδίζοντας πολλά βραβεία και διακρίσεις.
Ο κύριος Βαλντές ήρθε στην Ελλάδα για το Φεστιβάλ, συμμετείχε στην επίσημη έναρξή του την περασμένη Πέμπτη και ανακοίνωσε τρία σεμινάρια για το ελληνικό κοινό: Ιστορικό Πανόραμα Κουβανικού Κινηματογράφου, Το Ντοκιμαντέρ στην Κούβα και Ο Κουβανικός Κινηματογράφος- οι σχολές Κινηματογράφου στην Κούβα-Δείγματα Νέων Κινηματογραφιστών.
Με αφορμή την 50η επέτειο ίδρυσης του ICAIC, ο Υπουργός Πολιτισμού της Κούβας, Άμπελ Πιέτρο, Χιμένεζ, μίλησε για το Ινστιτούτο, το ξεκίνημα, τη δράση και το μεγάλο έργο που πρόσφερε και προσφέρει στην τέχνη του κινηματογράφου. Χαρακτήρισε το ICAIC εξαιρετικό θεσμό που διέφερε από οτιδήποτε είχε προηγηθεί στην Κούβα ή οπουδήποτε αλλού.
Το ICAIC μπόρεσε να δώσει βήμα και φωνή στους Κουβανούς, την καλλιτεχνική έκφραση, την επαναστατική διάθεση. Στηρίχθηκε από το Φιδέλ Κάστρο και την ηγεσία του κόμματος που έδωσαν μεγάλη προτεραιότητα στον κινηματογράφο και τον πολιτισμό φανερώνοντας το καθήκον της επανάστασης: «η αληθινή επανάσταση οφείλει να μεταμορφώνει το πνεύμα και την κουλτούρα του ανθρώπου».
Ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα του ICAIC ήταν να φέρει τον κόσμο κοντά στις ταινίες. Μόνο την πρώτη χρονιά ύπαρξης του νέου θεσμού, 2 εκατομμύρια θεατές, χωρικοί, ανθρακωρύχοι, άνθρωποι απομονωμένοι σε βουνά, είδαν ταινίες. Το 95% για πρώτη φορά στη ζωή τους. Αυτό επιτεύχθηκε με την έξοδο από τις αίθουσες, μια και ο περισσότερος κόσμος δεν είχε πρόσβαση σε αυτές, και τη δημιουργία του μεταφερόμενου κινηματογράφου.
Θα κλείσω, με τα λόγια του σκηνοθέτη Χούλιο Γκαρσία Εσπινόζα, σκηνοθέτη και ιδρυτικού μέλους του ICAIC, που περιέχουν όλα όσα συγκεντρώνει ο θεσμός του Ινστιτούτου: «Μια ταινία δε μπορεί ν’ αλλάξει τον κόσμο αλλά πρέπει να τη δημιουργούμε σα να μπορούσε να το κάνει».
Το φεστιβάλ, στο οποίο προβάλλονται συνολικά 50 ταινίες μεγάλου, μεσαίου και μικρού μήκους, ολοκληρώνεται την προσεχή Τετάρτη στον κινηματογράφο «Λαϊς» στον Κεραμεικό ( Iερά Oδός και Mεγάλου Aλεξάνδρου).
Η ΕΠΟΧΗ 6 Δεκεμβρίου 2009
Σχολιάστε
Δεν υπάρχουν σχόλια.
Στράτος Κερσανίδης 
Σχολιάστε