28ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ «ΑΣΤΡΑ» ΣΙΜΠΙΟΥ

Από το Σιμπίου με αγάπη

Της Χρύσας Τζελέπη και του Άκη Κερσανίδη

Θεσσαλονίκη, Προμαχώνας, Σόφια, Μπότεβγκραντ, Βράτσα, Οριάνοβο, πέρασμα του Δούναβη με ποταμόπλοιο, βουλγαρορουμανικά σύνορα. Ολτενία, Κραϊόβα, Δραγατσάνι (γνωστό από την ολέθρια μάχη που έδωσε ο Υψηλάντης το Μάιο του 1821).  Ακολουθούμε προς τα βόρεια τον ποταμό Ολτ. Φτάνουμε στην Ράμνικου Βάλτσεα, ανηφορίζουμε στα Καρπάθια (νύχτα). Η κάθοδός μας από τα βουνά μας οδηγεί στη χώρα “πέρα από τα δάση” στην Τρανσυλβανία. Φτάνουμε στο μεσαιωνικό Σιμπίου στη μία μετά τα μεσάνυχτα.

Το πρωί μας υποδέχεται το 28^ο  Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Άστρα, του Σιμπίου, το οποίο πραγματοποιήθηκε από τις 5 ως τις 12 Σεπτεμβρίου. Φέτος, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών (covid), το φεστιβάλ μεταφέρθηκε στις παρυφές της πόλης στο πάρκο Astra Museum. Ένα λαογραφικό μουσείο που βρίσκεται μέσα σε ένα δάσος εκπληκτικής ομορφιάς δίπλα σε μια πανέμορφη λιμνούλα με πάπιες και κύκνους. Εκεί είναι εγκατεστημένο ένα ολόκληρο παραδοσιακό  χωριό με τα σπίτια του, τις εκκλησίες, τους νερόμυλους, τους ανεμόμυλους, τους μπαξέδες του. Σε αυτόν τον απίθανο διεξήχθη φέτος το μεγαλύτερο μέρος του Φεστιβάλ με υπαίθριες προβολές σε ξέφωτα του δάσους και μέσα στη λίμνη με τους θεατές να κάνουν βαρκάδα (!!!) αλλά και σε πλατείες της παλιάς πόλης.

ΜΙΑ ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΟΥ ΜΑΪΟΥ

Ένας καλός άνθρωπος

Οι ζωές δυο γυναικών στο Ιράν θα διασταυρωθούν εξαιτίας μιας αγγελίας που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα. Δυο γυναίκες οι οποίες βρίσκονται αντιμέτωπες με μεγάλα προβλήματα. Η Λεϊλά χρειάζεται χρήματα για την εγχείρηση του άντρα της ο οποίος έμεινε παράλυτος μετά από ατύχημα, η Σεταρέ χρειάζεται χρήματα για να βγάλει το δικό της άντρα από τη φυλακή όπου βρίσκεται μετά από έναν καυγά τον οποίο δεν προκάλεσε. Η πρώτη έχει μια μικρή κόρη, η δεύτερη είναι έγκυος. Η αγγελία αποτελεί ίσως την τελευταία τους ευκαιρία. Ένας άνδρας προσφέρει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό σε όποιον κρίνει ο ίδιος πως το έχει μεγαλύτερη ανάγκη. Πως όμως μπορεί να κρίνει την ανάγκη του καθενός ή, εν προκειμένω, της καθεμιάς;

Δύσκολη επιλογή η οποία γίνεται ακόμη δυσκολότερη όταν έχει συγκεντρώσει τα εκατοντάδες αιτήματα. Και ποιος είναι αυτός ο άνδρας; Αυτός ο ευεργέτης, αυτός ο καλός άνθρωπος; Γιατί θέλει να χαρίσει τα χρήματά του; Η απάντηση δίνεται στην ταινία «Μια Τετάρτη του Μαΐου» (Chaharshanbeh, 19 Ordibehesht), του Βαχίντ Ζαλιλβάντ και μαζί με την απάντηση ξεδιπλώνεται σαν βεντάλια η ζωή στο σύγχρονο Ιράν. Η ζωή των απλών φτωχών ανθρώπων.

«ΕΝΑΣ ΘΡΙΑΜΒΟΣ»

Ο Γκοντό ή το όραμα της ελευθερίας

Επιμέλεια: Στράτος Κερσανίδης

Ποιο είναι το παράλογον του πράγματος στο πασίγνωστο θεατρικό έργο του Σάμιουελ Μπέκετ, «Περιμένοντας τον Γκοντό»; Προφανώς η αναμονή κάποιου, που κανείς δεν γνωρίζει ποιος είναι αλλά ούτε πότε αλλά κι αν θα έρθει, είναι μια σειρά από παραδοξότητες που όμως, πυροδοτούν μια σειρά από ερωτήματα τα οποία οδηγούν σε ισάριθμες προσπάθειες ερμηνείας. Κι αυτό είναι το μεγαλείο της μπεκετικής έμπνευσης, η οποία οδηγεί σε ένα φινάλε το οποίο αποτελεί τον ορισμό του «μη τέλους», της αέναης αναμονής και μετά το πέσιμο της αυλαίας.

Εν τέλει η αναμονή, ως η αποτύπωση της ανθρώπινης ζωής, μπορεί να ερμηνευτεί ως το άσκοπον του ανθρώπινου βίου; Ή μήπως δίνει τη δυνατότητα και την ελευθερία ο «Γκοντό» να ερμηνευτεί κατά το δοκούν, αναλόγως προς την επιθυμία ή την ανάγκη του κάθε θεατή ο οποίος και θα του προσδώσει το όνομα που επιθυμεί προς ικανοποίηση των αναγκών του; Σίγουρα πάντως το έργο δεν τελειώνει με το φινάλε και το χειροκρότημα του κοινού αλλά επεκτείνεται χρονικά και πέραν τούτου.

«CRY MACHO»

(αναδημοσίευση από την ΕΠΟΧΗ, 18-19/9/2021)

Η επιστροφή του κάου μπόϊ

Επιμέλεια: Στράτος Κερσανίδης

Ποτέ δεν σταμάτησε να επιστρέφει ο Κλιντ Ίστγουντ ο οποίος θεωρείται πλέον ένας από τους πιο σημαντικούς αμερικανούς σκηνοθέτες. Ο πάλαι ποτέ σκληρός του Χόλιγουντ, των γουέστερν και των αστυνομικών ταινιών δράσης μεταμορφώθηκε σε έναν τρυφερό και ευαίσθητο δημιουργό στις ταινίες του οποίου κυριαρχεί η ανθρωπιστική του προσέγγιση.

Οι ήρωές του είναι άνθρωποι καθημερινοί, άνθρωποι με αξίες και ιδανικά οι οποίοι κάνουν αυτό που τους προστάζει το καθήκον και η συνείδησή τους τη στιγμή που πρέπει. Και μέσω αυτών των ηρώων ο Ίστγουντ θέλει να μιλήσει για τον κόσμο που οραματίζεται, ένα κόσμο στον αντίποδα αυτού που υπάρχει και στον οποίο θα κυριαρχήσει το Καλό. Βέβαια όλο αυτό δεν το κάνει με τρόπο διδακτικό ούτε κουνάει το δάχτυλο δείχνοντας το δρόμο το σωστό, αλλά μέσα από ιστορίες καθημερινών ανθρώπων οι οποίοι βιώνουν τα δικά τους δράματα κι αδιέξοδα. Παρόλα αυτά όμως δεν έχουν χάσει τον ανθρωπισμό τους.

Τούτη τη φορά η επιστροφή του μεγάλου αμερικανού σκηνοθέτη και ηθοποιού, γίνεται δύο χρόνια μετά την τελευταία του ταινία. «Η μπαλάντα του Ρίτσαρντ Τζούελ» (2019), ο οποίος έχει συμπληρώσει πια τα 91 του χρόνια. Και μάλιστα επιλέγει όχι μόνον να σκηνοθετήσει αλλά και να πρωταγωνιστήσει ερμηνεύοντας τον κεντρικό χαρακτήρα της ταινίας.

Βασιλιάς Ότο

Όθων, βασιλεύς της Ελλάδος

Ο 17χρονος βαυαρός πρίγκιπας Όθων, του οίκου Βίτελσμπαχ, ήρθε στην Ελλάδα κατόπιν αποφάσεως των μεγάλων δυνάμεων το 1832 και έγινε ο πρώτος βασιλιάς της χώρας. Ο ανήλικος, ακόμη Όθων ο Α΄, που ενηλικιώθηκε το 1835, βασίλευσε ως το 1862. Στα 30 χρόνια της βασιλείας του δεν κατόρθωσε να φέρει την ηρεμία στη χώρα, η βασιλεία του συνοδεύτηκε συχνά από εκδηλώσεις λαϊκής δυσαρέσκειας και εξεγέρσεις μέχρι την αποπομπή του μετά την Επανάσταση της 23^ης Οκτωβρίου 1862.

Μετά από 139 χρόνια, ένας άλλος Όθων ήρθε στην Ελλάδα και κατάφερε, σε αντίθεση με τον προηγούμενο να αγαπηθεί από τον ελληνικό λαό ο οποίος και τον ανακήρυξε βασιλιά χωρίς καμία έξωθεν παρέμβαση! Το πλήρες όνομά του ήταν Ότο (Όθων) Ρεχάγκελ!

44ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΑΙΝΙΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΔΡΑΜΑΣ

Γυναικεία κυριαρχία και τρία νέα τμήματα

Του Στράτου Κερσανίδη

Αρχίζει αύριο στη Δράμα το 44^ο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους, το οποίο θα διαρκέσει ως το επόμενο Σάββατο 18 Σεπτεμβρίου.

Πρόκειται για το καθιερωμένο πλέον, ετήσιο ραντεβού των νέων, κυρίως, κινηματογραφιστών το οποίο φιλοξενείται στην όμορφη πόλης της Βόρειας Ελλάδας. Ένα φεστιβάλ το οποίο ξεκίνησε η τοπική κινηματογραφική λέσχη και το οποίο αγκαλιάστηκε από τους κατοίκους και τους φορείς της πόλης αλλά και από τους επαγγελματίες του σινεμά (σκηνοθέτες, ηθοποιούς, τεχνικούς, κριτικούς κ.α.) και σύντομα καθιερώθηκε η Δράμα ως ο τόπος συνάντησής τους. Όμως η επιτυχία του θεσμού οδήγησε τους διοργανωτές στο άνοιγμά του και έτσι πριν από 27 χρόνια προχώρησε στη διεθνοποίησή του και στη δημιουργία του Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος το οποίο διεξάγεται παράλληλα με το Ελληνικό Διαγωνιστικό Τμήμα.

Γιάννης Καρυπίδης: Ο ακτιβιστής με την κάμερα στο χέρι

ΠΕΘΑΝΕ Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΡΥΠΙΔΗΣ

Ο ακτιβιστής με την κάμερα στο χέρι

Του Στράτου Κερσανίδη

Στο έβγα του Αυγούστου έφτασε η θλιβερή είδηση. Ήταν την περασμένη Κυριακή το πρωί όταν πληροφορήθηκα τηλεφωνικά πως ακόμη ένας σημαντικός άνθρωπος ήρθε να προστεθεί στην ατελείωτη λίστα των απόντων. Ένας φίλος ο οποίος από τα νεανικά του χρόνια ακολουθούσε με συνέπεια τις ιδέες του και τις οποίες φρόντισε να ενισχύσει κάνοντάς τες εικόνες μέσα από το κινηματογραφικό του έργο.

• 

Ακτιβιστής σκηνοθέτης

Ο Γιάννης Καρυπίδης ήταν ένας από τους εκπροσώπους, αν μπορούμε να τον χαρακτηρίσουμε ως τέτοιο, του αγωνιστικού κινηματογράφου. Ένας κινηματογραφιστής ο οποίος είχε συνδέσει τη δουλειά του και την τέχνη του, με τις ιδέες του. Ένας ακτιβιστής ο οποίος με την κάμερα στο χέρι κατέγραφε και έπαιρνε σαφή θέση υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της προστασίας του περιβάλλοντος, και της ελευθερίας οραματιζόμενος έναν άλλο κόσμο ο οποίος, όπως πίστευε, ήταν εφικτός αλλά, πάνω απ’ όλα αναγκαίος!

Βέβαια, όσοι τον γνώριζαν, ήξεραν από πρώτο χέρι πως οι ταινίες του δεν ήταν τίποτε άλλο από τον ίδιο τον τρόπο που ζούσε γιατί ο Γιάννης δεν έκανε σινεμά για να αποδείξει τίποτε και σε κανέναν αλλά μόνο και μόνο επειδή το αγαπούσε όπως αγαπούσε τους απλούς καλούς ανθρώπους.

«Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΛΩΡΑ ΝΤΟΥΡΑΝΤ»

(αναδημοσίευση από την ΕΠΟΧΗ, 24-25/7/2021)

Κυνηγώντας την Ουτοπία

Επιμέλεια: Στράτος Κερσανίδης

Η ζωή προχωρά κυνηγώντας άπιαστα όνειρα! Η επιστήμη, η τέχνη, ο ανθρώπινος πολιτισμός εμπεριέχουν, ως κινητήρια δύναμη κάποιο όραμα συχνά αποδεικνύεται ουτοπικό αλλά, εν τέλει, όταν κοιτάξουμε πίσω μας, βλέπουμε πως έχουμε κάνει κάποια βήματα και πως τίποτε πλέον δε θα είναι όπως πριν.

Το 1944, ο Ότο Πρέμινγκερ, έβαλε τον ντεντέκτιβ Μαρκ ΜακΦέρσον, να ερευνά το θάνατο της Λώρα Χαντ, στο κλασικό φιλμ νουάρ «Λώρα». Μιας γυναίκας η οποία κατάφερε να γοητεύσει τον ΜακΦέρσον, μέσα από ένα πορτρέτο της που κρέμεται στον τοίχο.

Το 2019, ο Δημήτρης Μπαβέλλας, βάζει τον Αντώνη Τιτσάνη και τον Χρήστο Φερτάκη, να αναζητούν τη Λώρα Ντουράντ, μια πορνοστάρ του παρελθόντος, η οποία γοήτευσε τους δυο φίλους, μέσα από τις ταινίες της που έβλεπαν σε βιντεοκασέτες.

Δεν ξέρω κατά πόσον ο σκηνοθέτης είχε το νου του στην ταινία του Πρέμιγκερ όταν, μαζί με την Κατερίνα Κλειτσιώτη έγραφαν το σενάριο της δικής τους ταινίας, αλλά νομίζω πως είναι πολύ πιθανόν καθώς οι δρόμοι της σινεφιλίας πάντοτε συναντώνται, έστω και ακουσίως.

Ο Χρήστος κι ο Αντώνης, είναι δυο χαρακτήρες που ζουν στη σύγχρονη Αθήνα και προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα στην γενικότερη κρίση μου μαστίζει την κοινωνίας μας. Ζουν μαζί σε ένα μικρό διαμέρισμα, είναι άνεργοι και εξασφαλίζουν τα προς το ζην από το επίδομα ανεργίας που εισπράττει ο Χρήστος που συμπληρώνεται από διάφορες ψιλοδουλειές που κάνουν κατά καιρούς. Η ζωή τους κυλά δύσκολα και μοναχικά καθώς δεν έχουν σχέσεις με τον κοινωνικό τους περίγυρο. Το κοινό τους σημείο είναι ο πλατωνικός έρωτας και των δύο για τη Λώρα Ντουράντ. Μια διάσημη ελληνοουγγαρέζα πορνοστάρ η οποία μεσουράνησε τη δεκαετία του 1990 και έκτοτε, εντελώς ξαφνικά, εξαφανίστηκε από το προσκήνιο. Ο Χρήστος και ο Αντώνης, όμως, δεν την ξέχασαν και μέσα στα αδιέξοδα της καθημερινότητάς τους, αποφασίζουν να την αναζητήσουν και να λύσουν το μυστήριο της εξαφάνισής της. Κι έτσι, καθώς θα ριχτούν σε ένα περιπετειώδες ταξίδι αναζήτησης, η ζωής τους θα αποκτήσει ενδιαφέρον.

«Δε θέλω να γίνω δυσάρεστος αλλά πρέπει να μιλήσουμε για κάτι πολύ σοβαρό».

(δημοσιεύτηκε στην ΕΠΟΧΗ, 17-18/7/2021)

Ένας γιάπης κι ένας ιός

Του Στράτου Κερσανίδη

Περίπου ενάμισι χρόνο μετά την προβολή της στο 60 Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, προβάλλεται στους κινηματογράφους η ταινία του Γιώργου Γεωργόπουλου, «Δε θέλω να γίνω δυσάρεστος αλλά πρέπει να μιλήσουμε για κάτι πολύ σοβαρό». Στο διάστημα αυτό μεσολάβησε η πανδημία κάτι που καθιστά την ταινία ιδιαίτερα επίκαιρη. Ο ίδιος ο σκηνοθέτης μάλιστα, δηλώνει πως δε μπορεί να φανταστεί πλέον «πως θα εκλάβει ο θεατής μία ταινία με βασικό θέμα την εξάπλωση ενός επικίνδυνου ιού όταν ο ίδιος θα πρέπει να φοράει μάσκα προκειμένου να τη δει».

Στην ταινία, πρωταγωνιστεί ο Όμηρος Πουλάκης, ο οποίος υποδύεται τον Άρη, έναν επιτυχημένο άνδρα, στελέχους σε μια μεγάλη ανώνυμη εταιρία. Εκτός όμως από πετυχημένος επαγγελματικά, είναι και μεγάλος γυναικάς, έτσι ώστε να συμβαδίζει με τα κοινωνικά στάνταρ. Ο Άρης, λοιπόν, αλλάζει διαρκώς ερωμένες και έχει καταφέρει να είναι όλες θυμωμένες μαζί του. Όχι πως τον ενδιαφέρει βέβαια, αφού αυτός συνεχίζει τη ζωή του.

Θα έρθει όμως μια στιγμή που θα αναγκαστεί να δει τη ζωή διαφορετικά. Αυτό θα συμβεί όταν μια μέρα θα πάει στο νοσοκομείο για να δώσει αίμα για την ξαδέλφη ενός φίλου του. Μερικές ώρες μετά τον ειδοποιούν από το νοσοκομείο και εκεί ο γιατρός του ανακοινώνει πως είναι φορέας μιας σεξουαλικά μεταδιδόμενης ασθένειας, η οποία είναι θανατηφόρα μόνον για τις γυναίκες. Αυτό που οφείλει τώρα να πράξει, είναι να δώσει πληροφορίες για τις ερωτικές του συντρόφους ώστε να βρεθούν και να ειδοποιηθούν ώστε να κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις. Ο Άρης αποφασίζει να τις αναζητήσει και να τις βρει ο ίδιος και να μιλήσει μαζί τους. Σε αυτήν την αναζήτηση ο νεαρός άνδρας θα ανασκαλέψει μνήμες, θα βρεθεί πρόσωπο με πρόσωπο με τις γυναίκες που εγκατέλειψε και τις φέρθηκε με άσχημο τρόπο, εν τέλει με τις ίδιες του τις επιλογές οι οποίες σημάδεψαν τη ζωή του. Μια ζωή η οποία, όπως συνειδητοποιεί πλέον, ως εκείνη τη στιγμή, κύλισε επί ματαίω.

«Ο ΠΑΤΕΡΑΣ»

(από την ΕΠΟΧΗ, 10-11/7/2021)

Στο σύμπαν ενός ανοϊκού

Επιμέλεια: Στράτος Κερσανίδης

Το σινεμά αφηγείται ιστορίες από τη ζωή. Η ίδια η ζωή, λένε, είναι η καλύτερη σεναριογράφος. Κι όσο πιο κοντά σε μας ή τις δικές μας εμπειρίες είναι ένα θέμα τόσο περισσότερο θα μας αγγίξει και θα μας συγκινήσει.

Είναι όμως και κάποιες ιστορίες στις οποίες μπορούμε να κάνουμε προβολή τους εαυτούς μας, ιστορίες που μας αφορούν άμεσα καθώς οι πιθανότητες να συμβούν σε εμάς τους ίδιους ή σε κάποιο κοντινό μας πρόσωπο, κάθε άλλο παρά ελάχιστες είναι.

Ξέρω πως δεν είναι καθόλου ευχάριστο αυτό που γράφω και, πιστέψτε με, το ίδιο ή και περισσότερο δυσάρεστο είναι για μένα. Όμως εφόσον το σινεμά, όπως προαναφέρω, αφηγείται ιστορίες από τη ζωή, δεν μπορώ να κλείσω τα μάτια και να αγνοήσω αυτές τις ιστορίες. Ακόμη κι όταν στο πρόσωπο του κεντρικού χαρακτήρα του δράματος βλέπω, εν δυνάμει, το δικό μου πρόσωπο.

Διαβάζω πως 47 εκατομμύρια άνθρωποι στο κόσμο πάσχουν από άνοια ενώ μέχρι το 2015, ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί στα 131 εκατομμύρια. Κι ακόμη πως το 5% των ανθρώπων ηλικίας άνω των 65 ετών εμπλέκεται με κάποια μορφή της νόσου. Οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί της σοβαρότητας της κατάστασης αλλά δεν θα επεκταθώ περαιτέρω. Θα σημειώσω μόνον πως η ασθένεια αυτή μας αφορά όλους και όλες, βαδίζει κι αναπνέει δίπλα μας, σχεδόν μας αγγίζει.