Ο πόλεμος του νερού στο σινεμά

«Υπάρχει ένα ιταλικό ρητό που λέει, γράφουμε νερό και διαβάζουμε δημοκρατία» είχε πει ο Γιώργος Αυγερόπουλος θέλοντας να αναδείξει τον αγώνα που διεξάγεται τα τελευταία χρόνια εναντίον της ιδιωτικοποίησης του νερού, που ουσιαστικά είναι ένας αγώνας για την υπεράσπιση της Δημοκρατίας.

Τη Δημοκρατία, λοιπόν, υπερασπίστηκαν τα εκατομμύρια των Ευρωπαίων που μέσω της πρωτοβουλίας πολιτών Right2Water, ζήτησαν από την Κομισιόν να ακολουθήσει την απόφαση που είχε πάρει το 2010 ο ΟΗΕ και να αναγνωρίσει το νερό ως ανθρώπινο δικαίωμα.

Παρόλα αυτά ο κίνδυνος ιδιωτικοποίησης του νερού δεν έχει εξαλειφθεί στην Ευρώπη, ούτε φυσικά στη χώρα μας παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης και του ίδιου του πρωθυπουργού.

Το 2017 ο Γιώργος Αυγερόπουλος γύρισε το ντοκιμαντέρ «Μέχρι την τελευταία σταγόνα-Ο μυστικός πόλεμος του νερού στην Ευρώπη» σε μια προσπάθεια να αναδείξει το ζήτημα και να το εξερευνήσει σε όλες του τις διαστάσεις. Μάλιστα, εκείνη την εποχή σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία που βρισκόταν σε προγράμματα επιτήρησης (μνημόνια), η Κομισιόν ασκούσε πιέσεις να προχωρήσουν στην ιδιωτικοποίηση του νερού! Κι αυτό συνέβαινε τη στιγμή που η τάση σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες ήταν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Πολλές πόλεις, που είχε αποτύχει το μοντέλο της ιδιωτικοποίησης προχώρησαν στην επανακρατικοποίηση ή επαναδημοτικοποίηση του νερού. Εμβληματικά παραδείγματα το Παρίσι και το Βερολίνο. Παγκοσμίως έχουν καταγραφεί πάνω από 235 τέτοιες περιπτώσεις και είναι χαρακτηριστικό πως οι περισσότερες από αυτές ήταν στη Γαλλία, τη χώρα με τις μεγαλύτερες ιδιωτικές εταιρίες εκμετάλλευσης νερού οι οποίες δραστηριοποιούνται σε ολόκληρο τον κόσμο.

Το ντοκιμαντέρ ερευνά τις περιπτώσεις 13 πόλεων σε 6 ευρωπαϊκές χώρες. Αναδεικνύει το ρόλο των κυβερνήσεων και τις σχέσεις τους με τις ιδιωτικές εταιρίες εκμετάλλευσης του νερού. Παράλληλα γίνεται αναφορά και στη σύγκρουση, στον “μυστικό πόλεμο”, ανάμεσα στις κυβερνήσεις και τους λαούς.

Εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι το γεγονός πως οι εταιρίες οι οποίες επενδύουν στην εκμετάλλευση του νερού είναι οι μοναδικές με μηδενικό ρίσκο! Επειδή το νερό δεν κατασκευάζεται, αλλά παρέχεται από τη φύση και έτσι τα κέρδη είναι εγγυημένα.

Το ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αυγερόπουλου, ακολουθεί για τέσσερα χρόνια τη ροή του χρήματος και των εταιρικών συμφερόντων στη Γαλλία, τη Γερμανία, το Βέλγιο, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία και την Ελλάδα ενώ κάνει κάποιες αναφορές και στην Ιταλία. Αναδεικνύει την έκπτωση των ευρωπαϊκών αξιών και της Δημοκρατίας μπροστά στα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Μιλά ξεκάθαρα για τις αντιφάσεις της ευρωπαϊκής πολιτικής η οποία ενώ από τη μια μεριά βλέπει την αποτυχία του μοντέλου ιδιωτικοποίησης από την άλλη απαιτεί από τις χώρες που βρίσκονται σε πρόγραμμα να προχωρήσουν σε αυτήν.

Τρία χρόνια πριν από τον Αυγερόπουλο, το 2014, η Νέλλη Ψαρρού γύρισε το ντοκιμαντέρ «ΣΤαγώνες» με προφανές το λογοπαίγνιο του τίτλου το οποίο  αναφέρεται στους αγώνες που πρέπει να γίνουν για να κερδηθεί το δικαίωμα των πολιτών στο νερό.

Η ταινία μιλάει για έναν πραγματικό πόλεμο που ξεκίνησε και που στο μέλλον αναμένεται να ενταθεί. Ο Ψαρρού ταξιδεύει σε περιοχές όπως η Θεσσαλονίκη, το Αποπηγάδι Χανίων, η Ανατολική Χαλκιδική, ο Ασωπός και ο Βόλος, όπου ο κίνδυνος ιδιωτικοποίησης των υδάτινων πόρων ήταν προ των πυλών. Μπροστά στον κίνδυνο οι πολίτες αυτό-οργανώθηκαν, έφτιαξαν επιτροπές και προχώρησαν σε κινητοποιήσεις για να αποτρέψουν τα σχέδια. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το ντοκιμαντέρ χρηματοδοτήθηκε από άτομα και συλλογικότητες κατόπιν καλέσματος από τους δημιουργούς.

Οι εμβληματικοί αγώνες στην Κοτσαμπάμπα

Το 2000 στην Κοτσαμπάμπα, στη Βολιβία, ο πληθυσμός εξεγέρθηκε εναντίον της ιδιωτικοποίησης του νερού που σχεδίαζε η κυβέρνηση της χώρας. Ο αγώνας των φτωχών χωρικών κράτησε 12 χρόνια χωρίς διακοπή παρά την εκτεταμένη καταστολή. Τελικά οι εξεγερμένοι κατάφεραν να ακυρώσουν τα σχέδια της κυβέρνησης και των πολυεθνικών για ιδιωτικοποίηση των υδάτινων πόρων. Σε αυτό βέβαια βοήθησε και η κυβερνητική αλλαγή με την εκλογή στην προεδρία της χώρας του Έβο Μοράλες ο οποίος προχώρησε σε συνταγματική αναθεώρηση και επανακρατικοποίηση του νερού! Γιατί, κακά τα ψέματα, καλά είναι τα κινήματα αλλά ακόμη καλύτερη είναι η ανάληψη κυβερνητικής ευθύνης.

Το 2010 η ισπανίδα σκηνοθέτρια Ιθίαρ Μπογιαΐν, γύρισε τη συγκλονιστική ταινία μυθοπλασίας «Ακόμα κι η βροχή» (Tambien la lluvia) με φόντο των αγώνα των ιθαγενών στην Κοτσαμπάμπα που ουσιαστικά ήταν ένας αγώνας για την ίδια του την επιβίωση.

Στην ταινία βλέπουμε ένα κινηματογραφικό συνεργείο να ταξιδεύει στην περιοχή για να κάνει τα γυρίσματα μιας ταινίας για το Χριστόφορο Κολόμβο και τα εγκλήματα της αποικιοκρατίας. Όμως την ίδια εποχή έχει ξεσπάσει “ο πόλεμος του νερού” και τα μέλη του συνεργείου θα βρεθούν μπροστά σε μία παράλογη κατάσταση. Η κυβέρνηση απαγορεύει στους φτωχούς ιθαγενείς να συλλέγουν σε αυτοσχέδιες δεξαμενές το νερό της βροχής. Κi αυτό για να προστατευτούν τα συμφέροντα των ιδιωτών που εκμεταλλεύονται το νερό! Μπροστά σε αυτήν την κατάσταση, και ενώ οι εξεγερμένοι αντιμετωπίζουν την κρατική καταστολή, τα μέλη του κινηματογραφικού συνεργείου δεν μπορούν να μείνουν αδιάφορα και να μην πάρουν θέση. Κάτι που γίνεται ακόμη πιο επιτακτικό αφού ένας από τους πρωταγωνιστές της ταινίας που γυρίζουν, είναι ένας ιθαγενής ο οποίος συμμετέχει στην εξέγερση! Έτσι μέσα από αυτήν την άμεση εμπλοκή, ο παραγωγός και ο σκηνοθέτης αντιλαμβάνονται πως η αποικιοκρατία, με διαφορετική μορφή, συνεχίζεται!

Πρόκειται μια συναρπαστική ταινία, μια δυνατή κραυγή διαμαρτυρίας με ξεκάθαρο ταξικό πρόσημο. Να μην ξεχνάμε άλλωστε, πως το σενάριο υπογράφει ο Πολ Λάβερτι, στενός συνεργάτης του Κέν Λόουτς.

Βέβαια ο κατάλογος των ταινιών, κυρίως ντοκιμαντέρ, με θέμα την ιδιωτικοποίηση του νερού δεν περιορίζεται στις προαναφερθείσες.

Επιγραμματικά αναφέρω το ντοκιμαντέρ «Κοπρίτες(των Σταγιατών) / Ελεύθεροι άνθρωποι-Ελεύθερα νερά» που σκηνοθέτησε το 2020 ο Βασίλης Βήττας. Θέμα του είναι οι αγώνες των κατοίκων των Σταγιατών, ενός χωριού στο Πήλιο εναντίον της ιδιωτικοποίησης. Αγώνες που τους έφεραν απέναντι στον Αχιλλέα Μπέο και αντίσταση ενάντια στην καταστολή με όπλα την αυτό-οργάνωση και την αλληλεγγύη. Όπως και το ντοκιμαντέρ του Ζερόμ Φριτέλ «Τα αφεντικά του νερού» (2019) που αναλύει τους λόγους που ένα τόσο πολύτιμο αγαθό έχει μετατραπεί σε χρηματοοικονομικό προϊόν και βρίσκεται στο επίκεντρο ενός “πολέμου” που διεξάγεται σε αρκετά μέτωπα. 

Φυσικά ο κατάλογος παραμένει ανοιχτός και όσο συνεχίζεται ο αγώνας τόσο κι αυτός θα μεγαλώνει!                                                                                     

Σχολιάστε

Δεν υπάρχουν σχόλια.

Comments RSS TrackBack Identifier URI

Σχολιάστε