«GAS STATION Ή ΤΑ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΑ ΤΗΣ ΛΑΧΩΡΗΣ»

Μετανάστες προλετάριοι

«Ο στρατιώτης στη Λαχώρη έγινε φύλακας των συνόρων στον Έβρο, αστυνομικός στην Ομόνοια, σκιά πάνω σε τοίχο στα Πετράλωνα και στα Πατήσια», λέει ο Μοχάμαντ Φιάζ, μετανάστης από το Πακιστάν, και ταυτόχρονα υποθέτει πως μάλλον είναι ο ίδιος άνθρωπος.

Ο Θωμάς Σίδερης με τη νέα του ταινία διεισδύει βαθιά στην ανθρώπινη τραγωδία, αυτή τη φορά μέσα από τις ιστορίες τεσσάρων πακιστανών μεταναστών οι οποίες τον οδηγούν στο να θυμηθεί τον εργάτη πατέρα του που μόχθησε και σακάτεψε την υγεία του στη Ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη στο Πέραμα.

Πως όμως συνδέονται αυτές οι ιστορίες; Ποιο είναι το νήμα που ενώνει τους Πακιστανούς του σήμερα με τον Έλληνα του χθες; Ο Θωμάς Σίδερης στην ταινία του «Gas station ή τα περιστέρια της Λαχώρης», το λέει ξεκάθαρα. Είναι η εκμετάλλευση που υφίστανται ως εργαζόμενοι μέσα σε μία κοινωνία κοινωνικής ανισότητας. Είναι τα μεροκάματα που δεν πληρώνονται και τα ένσημα που δεν κολλιούνται, είναι οι αποζημιώσεις που δεν δίνονται και η συντάξεις που χάνονται. Είναι οι αυθαιρεσίες των αφεντικών και η κρατική αδιαφορία. Κι αν ο έλληνας εργάτης στο Πέραμα αρρώστησε εισπνέοντας τη σκουριά οι Πακιστανοί τραυματίζονται, δολοφονούνται ή χάνονται στη θάλασσα.

Ακούμε το αφεντικό να απειλεί και να βρίζει τον πακιστανό εργάτη επειδή ο τελευταίος τόλμησε να διεκδικήσει με νόμιμο τρόπο τα μεροκάματα που δεν πληρώθηκε. Και είναι τρομακτικά τα όσα λέει. Αλλά ακόμη πιο τρομακτικά είναι τα όσα ξεστομίζει ο χρυσαυγίτης Κασιδιάρης και οι λοιποί συμμορίτες της καταδικασθείσας εγκληματικής οργάνωσης. Προσωπικά όμως μου φάνηκε ακόμη πιο τρομακτικό το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι στη Ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη υποδέχτηκαν με ανοιχτές αγκάλες τους εθνικιστές.

Κι ύστερα έχουμε κι άλλες αφηγήσεις. Από τον Πακιστανό που λέει για τον αδελφό του που χάθηκε στο ναυάγιο της Πύλου. Ο οποίος ήταν στην Ελλάδα, απελάθηκε, δανείστηκε χρήματα από τους τοκογλύφους και μέσω Λιβύης προσπάθησε να φτάσει στην Ιταλία. Αλλά δεν τα κατάφερε καθώς το πλοιάριο που τον μετέφερε, βυθίστηκε στο βαθύτερο σημείο της Μεσογείου παίρνοντάς μαζί του αυτόν και πολλούς ανθρώπους ακόμη. Προηγουμένως όμως υπέστη τα πάνδεινα στη Λιβύη όπου μεταφέρθηκε, από πείνα μέχρι βασανιστήρια.

Είναι πράγματι συγκλονιστικά τα όσα αφηγούνται οι ταλαιπωρημένοι αυτοί άνθρωποι μπροστά στο φακό του Θωμά Σίδερη. Και το τραγικό είναι πως πρόκειται για ιστορίες που συνεχίζονται χωρίς τέλος καθώς τα προσφυγικά και τα μεταναστευτικά κύματα, όχι μόνο δεν μειώνονται αλλά αναμένεται στο μέλλον να αυξηθούν.

Κι ανάμεσα σε όλα αυτά ξαναθυμόμαστε τη δολοφονία του Σαχζάτ Λουκμάν, του 27χρονου Πακιστανού που δολοφονήθηκε από μέλη της Χρυσής Αυγής τον Ιανουάριο του 2013, ξημερώματα καθώς πήγαινε στη δουλειά του. Και ενώ γίνονται τα γυρίσματα της ταινία, καταγράφεται ακόμη μία δολοφονική επίθεση φασιστών εναντίον ενός άλλου νεαρού Πακιστανού, του Σιράζ Σαφσάτ.

Δεν ξέρω τι να γράψω, δεν ξέρω τι να προσθέσω περισσότερο βλέποντας τις δυνατές σκηνές που έχει γυρίσει ο Θωμάς Σίδερης. Νομίζω ότι μιλούν μόνες τους οι εικόνες. Τα μικρά σπιτάκια στη Νέα Ιωνία, που χτίστηκαν για να φιλοξενήσουν τους προσφυγές του 1922 από τη Μικρά Ασία και σήμερα στεγάζουν πρόσφυγες και μετανάστες από το Πακιστάν. Που έχουν δημιουργήσει μια μικρή πατρίδα μακριά από την πατρίδα τους. Που τους θυμίζει τον τόπο τους, τους θυμίζει τη Λαχώρη, μια πόλη με πολλά περιστέρια. Μόνο που τα περιστέρια δεν έχουν πατρίδες αλλά πετούν ελεύθερα πάνω από τα σύνορα.

Το ντοκιμαντέρ του Σίδερη έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά προηγούμενων ταινιών του που πιάνουν αντίστοιχα δύσκολα θέματα. Κι αυτός τα προσεγγίζει με μια ξεκάθαρη ουμανιστική ματιά χωρίς ψεύτικους συναισθηματισμούς. Αλλά μιλάει ξεκάθαρα, με πολιτική άποψη που δεν φοβάται να την υποστηρίξει και να την τεκμηριώσει. Που, με λίγα λόγια, μας λέει πως η εργατική τάξη όχι μόνον δεν πάει στον παράδεισο αλλά ως εργατική τάξη υφίσταται εκμετάλλευση. Τώρα αν έχεις την ατυχία εκτός από εργάτης να είσαι και ξένος εργάτης, τότε τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα.

Χωρίς αμφιβολία η ταινία «Gas station ή τα περιστέρια της Λαχώρης» δεν είναι ακόμη μια παραλλαγή στο ίδιο θέμα αλλά μια ταινία αποκαλυπτική, ένα ντοκουμέντο που καταγράφει μαζί με το γενικό και το ατομικό, που μας φέρνει πρόσωπο με πρόσωπο με τους Πακιστανούς εργάτες-θύματα εκμετάλλευσης αλλά και μας υπενθυμίζει πως το ναζιστικό τέρας, όχι μόνον δε νικήθηκε στα δικαστήρια αλλά υπάρχει παντού και ο κίνδυνος ελλοχεύει. (26^ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης)

                                                                                       Στράτος Κερσανίδης

2 Σχόλια

Comments RSS TrackBack Identifier URI